Andriessen, Johannes

Biografie

Uitgehongerde avonturier meldde zich bij de Bataviase politie.

Gedeserteerd uit vreemdelingenlegioen

Onder deze krantenkop berichtte op 8 oktober 1948 “Het Nieuwsblad voor Sumatra” over de uit Arnhem afkomstige Jan Andriessen:

In 1942 tekende Jan Andriessen in zijn geboortestad Arnhem voor het “Seyffardlegioen”. Hij was toen precies vijftien jaar oud. De Duitsers hadden dit legioen in het leven geroepen om Hollandse jongens voor ‘t Oostfront te ronselen, aldus schrijft het „Bataviaasch Nieuwsblad”, dat vervolgt:
Via München, waar Jan zijn militaire opleiding bij de „Waffen SS” ontving, kwam hij tenslotte aan het Narwa front terecht.
Twee jaren lang vocht hij in de Russische sneeuwvelden, totdat op een goede dag het gehele legioen door de Russen vernietigd werd.
Slechts weinigen, onder wie Andriessen, wisten naar het Westen te ontkomen.
In de omgeving van Berlijn werd Jan door de „Feldgendarmerie” opgevangen en ingedeeld bij een regiment van de Wehrmacht.
Dit regiment werd een jaar later ingezet bij de verdediging van Berlijn.
In 1945 werd deze legergroep door de Russen omsingeld. Weer gelukte het Andriessen om door de Russische linies heen te dringen. Nu had hij genoeg van het soldatenleven. Bij een boer verwisselde hij zijn uniform voor een burgerpak en meldde zich bij de Amerikanen.

Ik ben dwangarbeider

„Ik ben een Nederlandse dwangarbeider”, vertelde hij bij de eerste de beste Amerikaanse militaire post, die hij bereikte. „Mijn grootste wens is, om spoedig naar Nederland te worden teruggezonden.” Deze wens werd vervuld. Eind 1945 kwam Jan bij Glanerbrug over de Nederlandse grens, waar hij direct gearresteerd werd. De politieke recherche van Arnhem had zijn signalement aan alle grensplaatsen doorgegeven, zodat Jan weinig nut had van zijn vermomming als burger.
Andriessen werd naar een gevangenkamp in de buurt van ‘s Hertogenbosch gezonden. Drie dagen later ontvluchtte Jan uit dit kamp en keerde naar Duitsland terug. Weken later dook hij in de Franse zone van Duitsland op, waar hij zich bij een inschrijvingsbureau van het Franse Vreemdelingenlegioen meldde.

Een nieuw leven vol avonturen brak voor hem aan. Via Frankrijk en Noord Afrika belandde hij tenslotte in Indo-China, waar hij als kanonnier bij een legergroep ingedeeld werd.

Half waanzinnig

Drie jaren lang deed hij aan de gevechten mee, totdat hij op zekere dag uit het legioen deserteerde. Hij kwam in Saigon terecht, waar hij relaties aanknoopte met enige Amerikaanse matrozen die hier aan het passagieren waren. Hij vertelde hen zijn levensgeschiedenis, waardoor de „jantjes”, naar hij beweert, „medelijden” met hem kregen. Hij zal stellig niet „alles” verteld hebben, anders hadden de V.S.-matrozen ongetwijfeld andere gevoelens jegens hem gekregen! Zij hielpen hem aan boord van het Amerikaanse schip, waar Jan in een luchtkoker werd opgesloten. Het schip vertrok ‘s avonds via Singapore naar Priok. Twee weken lang zat Andriessen in deze koker opgesloten. Eindelijk kwam het schip in Priok aan, waar een lid van de bemanning, onkundig van het feit dat Jan in de luchtkoker zat verborgen, deze koker afsloot. Twaalf uren later werd hij door zijn vrienden bevrijd.
Half waanzinnig werd Andriessen naar boven gehesen. De matrozen maakten het hem echter duidelijk, dat hij niet langer op het schip kon blijven. Hij moest nu maar voor zich zelf zorgen.
Een der matrozen gaf hem een havenpasje, waardoor de avonturier ongehinderd de controle kon passeren.
Andriessen zwierf een tijdlang door Batavia rond, doch zonder een cent op zak kwam hij niet ver. Toen hij in twee dagen geen eten had gehad, gaf hij de moed op. Hij meldde zich bij de Bataviase politie, waar hij zijn avonturen opbiechtte. Van politiezijde werd een telegram naar Arnhem gezonden, waarin de Gelderse collega’s gevraagd werd of zij nog geïnteresseerd waren in deze avonturier.
Prompt kwam het antwoord. „Onmiddellijk terugsturen”.
Voorlopig werd Andriessen in de „Glodok-gevangenis” opgeborgen;
binnenkort zal hij nu echter naar Nederland teruggezonden worden en daar zullen ze dan wel wat beter op hem passen!

De “Arnhemsche courant” nam enkele dagen later, 14 oktober 1948, dit artikel gedeeltelijk over in de rubriek “Geplukt uit de Stad” onder de titel “Avonturier”.
Wie was deze “avonturier” Jan Andriessen

Jeugd

Jan Andriessen werd als Johannes Leonardus Wilhelmus Ververs op 31 juli 1925 in Arnhem geboren als zoon van Petronella Arnoldina Ververs.
Petronella Ververs was afkomstig uit Duitsland en zwanger geraakt van een getrouwde man. Deze “kocht haar af” en zij ging toen naar Arnhem waar ze introk bij haar twee zussen.
Op 15 februari 1928 trouwde Petronella Ververs met Hendrikus Andriessen en bij dit huwelijk erkenden beide echtgenoten Johannes Ververs als hun kind. Johannes Ververs werd zo Johannes Andriessen.

1940 Overlijden Stiefvader

In 1940 Johannes Andriessen was toen 15 jaar oud, overleed zijn stiefvader op 36 jarige leeftijd aan geelzucht.
Zijn moeder zou daarop niet meer goed voor haar zoon hebben kunnen zorgen, waarop enige tijd later een tante hem naar zijn grootouders in Duitsland bracht.

1942 “Seyffardlegioen”

In 1942, toen 17 jaar oud, de minimum leeftijd voor vrijwilligers, zou Johannes Andriessen in Arnhem dienst genomen hebben in het “Seyffardlegioen”.

In de familie geschiedenis is overlevert dat zijn moeder na de oorlog werd bestraft omdat zij hiervoor toestemming had gegeven. Mogelijk moesten de ouders van minderjarigen hun toestemming geven om dienst te kunnen nemen.

Met het “Seyffardlegioen” wordt zeer waarschijnlijk het Vrijwilligerslegioen Nederland bedoeld.
Van dit Vrijwilligerslegioen was H.A. Seyffardt Luitenant-Generaal b.d. het boegbeeld.
Hij deed vele oproepen voor Nederlandse vrijwilligers om na de Duitse inval in de Sovjet-Unie mee te strijden tegen het bolsjewisme.
Pas eind 1943 zou het 48. SS Freiwilligen-Panzergrenadier-Regiment daadwerkelijk de naam General ‘Seyffardt’ dragen.

Aan het Narwa front

Met in het artikel genoemde Narwa front wordt zeer waarschijnlijk de slag om Narva bedoelt die plaats vond tussen 2 februari en 10 augustus 1944. Het Duitse en Russische leger vochten voor het bezit van de strategisch belangrijke Narva landengte. Aan Duitse kant vocht hier o.a. de Nederlandse vrijwilligers mee.

1945 Terugkeer naar Nederland

Eind 1945 zou Johannes Andriessen bij Glanerbrug de Nederlandse grens gepasseerd zijn, waar hij toen direct gearresteerd werd.
De politieke recherche van Arnhem had zijn signalement aan alle grensplaatsen doorgegeven.
Johannes Andriessen werd naar een gevangenkamp in de buurt van ‘s Hertogenbosch gezonden maar drie dagen ontvluchtte hij uit dit kamp en keerde naar Duitsland terug.

Franse Vreemdelingenlegioen

France du 7.12.45 au 31.12.45

1945

Eng-vol pour 5 ans le 7-12-45.

Devant le cdt du centre de Regroupement et de transit de la legion étrangère a Strasbourg. [(CRTLE) ]

Contrat homologue le 27-12-45 sous le N^o 201

Embarque a Marseille le 31-12-45

Op 7 december 1945 nam Johannes Andriessen in Straatsburg dienst het Franse Vreemdelingenlegioen bij de commandant van het Centre de Regroupement et de Transit de la Legion Etrangère.
Op 27 december 1945 werd zijn contract geformaliseerd.
Waarschijnlijk gebeurde dit in Marseille.
Hij werd namelijk als rekruut geregistreerd in Marseille onder N^o 6812 1945/LE.
Aan zijn personalia wijzigde hij niets. Als beroep gaf hij “marin”, zeeman op.
Zijn numero matricule werd 33189.
Als contact persoon, mocht hem iets overkomen gaf hij M. Fervers, Marxstraate 60, Zevenaar, Hollande op.

Op 31 december 1945 scheepte hij te Marseille in voor de boot naar Algerije.

En Mer du 31.12.45 au 1.1.46

1946

Algérie du 1.1.46 au 11.1.46

Debarqué a Alger 1-1-46

Arrive au Corps et affecte 13^e D.B. le dite jour.

Op nieuwjaarsdag 1946 zal Johannes Andriessen zeer waarschijnlijk in de havenstad Oran (Algerije) of mogelijk ook Algiers van boord gegaan zijn.
Het is niet helemaal duidelijk wat in zijn Staat van Dienst met Alger bedoeld wordt, de stad of het land.

Van daaruit, waarschijnlijk zoals toen gebruikelijk, met de trein naar het hoofdkwartier van het Legioen in Sidi Bel Abbes (Algerije). Bij aankomst bij het Legioen werd hij nog op diezelfde dag ingedeeld bij de 13^e Demi Brigade (13 D.B.)

Deze eenheid bevond zich sinds augustus 1945 in Tunesië en maakte sinds december 1945 deel uit van het “Corps Expéditionnaire Français en Extrême Orient”. Dit verklaart waarom Johannes Andriessen 10 dagen later naar Tunesië gezonden werd.

Tunisie du 11.1.46 au 15.2.46

Affecte au 2^e BLE 7^e Cie

Binnen de 13^e Demi Brigade werd hij ingedeeld bij de 7^e compagnie van het 2^e bataillon Veel tijd voor een, basis-, opleiding was er duidelijk niet meer want iets meer dan een maand later werd Johannes Andriessen al uitgezonden naar Indo China.

En Mer du 16.2.46 au 10.3.46

Embarqué a Bizerte sur le “Ormonde” le 15/2/46

Op 15 februarie 1946 ging Johannes Andriessen te Bizerte (Tunesië) aan boord van de “Ormonde” een voormalig passagierschip dat tijdens de Tweede Wereldoorlog dienst had gedaan als troepentransportschip.

Cochinchine du 10.3.46

Debarqué a Saigon le “Ormonde” le 10/3/46

Affecte au 3e BLE – 9Cie le 13-4-1946

Op 10 maart 1946 kwam Johannes Andriessen met de 13e Demi Brigade aan in Saigon.
Daar werd hij op 13 april ingedeeld bij de 9^e Compagnie van het 3^e Bataillon.

Gay Sop 8-9 juli 1946

In de familie geschiedenis is overlevert dat hij tijdens een missie in Cambodja in een vuurgevecht is beland waarbij hij ernstig gewond is geraakt en ook veel maten heeft verloren.
Zijn zoon herinnerd zich de littekens op zijn armen en het gemis van een wijsvinger, dit waren volgens zijn vrouw moeder de tekenen waren van dit vuurgevecht.

Opmerkelijk genoeg treffen we in de geschiedschrijving van het 3e Bataillon van de 13e Demi-Brigade de volgende gebeurtenis aan waarin een legionnaire Andriesen [één “s” in plaats van twee ] met naam genoemd wordt.

Op 8 juli 1946 raakt het Bataillon in een van de zwaarste gevechten tot dan toe verwikkeld.
Een sectie, onder leiding van Adjudant-Chef Sron ^(a) van de 9e Compagnie wordt bij Cay Sop [ Jay Sop ] ten oosten van Cu Chi door een groot aantal Vietminh strijders overvallen. De sectie was met Capitaine De Bazelaire, commandant van de 9e Compagnie op weg naar de Commando Post van de Compagnie in Ben Co.
Naast Capitaine De Bazelaire en Adjudant-Chef Sron, sneuvelden tijdens het drie uur durende gevecht 17 legionnaires en raakten er 10 gewond.
De twee laatste niet gewond geraakte legionnaires Andriesen en Matheis lukt het, de reeds uitgestuurde versterking te bereiken en die naar de plek van de overval te leiden.
Het lukt de legionnaires uiteindelijk de aanvallers op de vlucht te doen slaan, zodat de doden en gewonden geëvacueerd konden worden.

Blessures de Guerre

Blessé par éclat de grenades au genoux gauche, le 8.7.46 a Gay-Sop (Cochinchine)

Citations

Cite a l’o/o du Corps d’ARMEE ( o/o Generale n^o 658 D^on n^o 90 du 24 Août 1946 )
“Jeune legionnaire dont le courage s’est brillamment manifeste le 9/7/46 a GAY-SOP (cochinchine) au cours d’une embuscade ou sont tombes 2 camions de la Cie effectuant une releve. A reussi quoique blesse a mettre en euvie un fusil mitrailleur dont le servant venait d’ètre tue, a ainsi contribue pour une large part a l’echec des Pirates.

Croix de Guerre 39/45 T.O,E, avec etoile VERMEIL.

Bevordering

Nomme 1^e classe p c du 1/10/46
par D^con n^o 908 du 26/10/46

Met ingang van 1 oktober 1946 werd Johannes Andriessen bevorderd tot legionnaire 1^ere classe.

1947 Trang Bang

In de nalatenschap van Johannes Andriessen is een foto van hem gemaakt in november 1947 in Trang Bang.
We zien hem hier in het tropenuniform van de 13e Demi Brigade van het Franse Vreemdelingenlegioen.
Duidelijk zichtbaar het embleem van de eenheid op de rechter borstzak, links op de foto.
Hij draagt daarom ook over zijn linkerarm ook het erekoord “fourragère” toegekend aan deze eenheid in september 1946 in de kleuren van de Medaille Militaire.
Karakteristiek voor deze eenheid is ook het feit dat hij een baret draagt en niet het kenmerkende witte kepi.
Dit komt omdat deze eenheid tijdens de Tweede Wereldoorlog werd opgericht als een Alpinisten eenheid en deze droegen baretten.
Op de baret is zichtbaar het embleem van het Legioen een springende granaat met 7 vlammen.
Daarnaast draagt hij waarschijnlijk een miniatuur rangonderscheidingsteken.
Verder zijn de battons zichtbaar van drie onderscheidingen, van links naar rechts, het Croix de Guerre T.O.E., de medaille Coloniale en waarschijnlijk het Insigne des Blessés Militaires.

Dirige sur le Peloton Eleves grades le 31/12/1947 a Tay Binh [?]

Op oudejaarsavond 1947 werd Johannes Andriessen overgeplaatst naar de onderofficiers opleiding te Tay Binh.

Reconstructie medaille groep

Verlenging van zijn verblijf

Prolongation de Sejour de 6 Mois.
Accordeé par Di^on N^o 9 du Chef de Corps du 29 Janvier 1948 pour Compter du 10.3.1948

Op 29 januari 1948 gaf de Chef de Corps, Johannes Andriessen toestemming tot een verlenging van zijn verblijf in Indo China met 6 maanden.
Deze verlenging ging in precies twee jaar nadat hij in Indo China aangekomen was.

Mutation sortie de peloton

Rejoint d’unite le 19 Avril

Hij kreeg toestemming zijn peloton te verlaten en kwam weer terug op 19 april 1948.
Waarschijnlijk zat zijn onderofficiers opleiding er toen op.

Nomme Caporal ordre du regiment N^o 8.
Decision du corps N^o 35 du 20/4/48
Pour compter du 1er Avril 1948

Met ingang van 1 april 1948 werd Johannes Andriessen bevorderd tot caporal.

Desertie

Op 9 juli 1948 verliet Johannes Andriessen ongeoorloofd zijn eenheid.
Twee dagen later 11 juli 1948 werd hij tot deserteur verklaard.

Dank

Dank aan de familie Andriessen.

^(a) Anton SRON
Mort pour la France le 08-07-1946 (Jay Sop, Cochinchine)
Né(e) le/en 30-12-1908 à Essen (Allemagne)
Adjudant-chef, 13e demi-brigade de la Légion étrangère (13e DBLE)
Matricule au corps 24487. Bureau de recrutementThionville (57)
Cause du décès tué dans une embuscade

Johann BRANDSTETTER
Mort pour la France le 08-07-1946 (Gay Sop, Cochinchine)
Né(e) le/en 18-04-1923 à Heidershofen
Soldat, 13e demi-brigade de la Légion étrangère (13e DBLE)

Info

Bronnen