Hensen, Albert

Biografie

Marinier, légionnaire en soldaat bij het Afrikakorps

In November 1943 werd de in Noord-Afrika gerekruteerde oud-legionair van Nederlandse herkomst Alfred Picavet door de Politie Buitendienst in Engeland ondervraagd. Onderdeel van deze verhoren was de vraag om men nog meer legionairs van Nederlandse herkomst kende.

Alfred Picavet verklaarde destijds het volgende:

Albert HENSEN, een ex-luchtschutter of marinier deed in September 1941 een poging tot ontvluchting uit een werkkamp. Hij werd door de Duitsers gegrepen en naar het Afrika Korps gestuurd. In Mei 1943 ontmoette hij (Picavet) hem als Duitse krijgsgevangene in Ourzatte [Ouarzazat].

Luxemburger of Nederlander

Het onderzoek

Bij een eerste onderzoek naar Albert Hensen, alweer jaren geleden, werd de volgende persoonskaart gevonden.
De gegevens op de kaart lieten zien dat Albert Hensen op 5 maart 1913 in Luxemburg was geboren en van 31 mei 1935, afkomstig uit Amsterdam tot, 3 februari 1938 geregistreerd was geweest op wachtschepen waaronder het Wachtschip “Schorpioen”.
Op 3 februari 1938 was hij met onbekende bestemming vertrokken. VOW = vertrokken onbekend waarheen.
Waarschijnlijk op een later tijdstip was zijn beroep, mar. 1^e kl, op de kaart doorgehaald met daarbij de datum 1 augustus 1936 en “ontslagen”. Verder een aantekening van 21 september 1936 dat het adres wat hij bij vertrek had opgegeven niet bleek te kloppen.

Twee feiten leiden mij destijds tot een verkeerde conclusie, de geboorteplaats Luxemburg en het feit dat Albert Hensen in het Afrikakorps zou hebben gediend, iets wat voor Nederlanders erg ongebruikelijk was.
In het door de Duitsers bezette Luxemburg daarentegen werd in Augustus 1942 de dienstplicht ingevoerd, 12.000 Luxemburgse mannen werden opgeroepen.
De geschiedenis van “Luxemburger” Albert Hensen werd daarom niet verder onderzocht.

Had ik destijds wat beter op deze Persoons Kaart gekeken had ik kunnen zien dat er bij Nationaliteit toch echt een N voor Nederlandse stond.
Augustus 2022 besloot ik toch maar een blog over Albert Hensen te schrijven, zijn geschiedenis was toch wel bijzonder. Op zoek naar verder informatie, waarbij FamiliySearch en WieWasWie duidelijker waren in hun resultaten dan OpenArchieven, kwam ik volgende registratie in het bevolkingsregister van Rotterdam tegen:

Genoeg aanknopingspunten voor verder onderzoek.

Jeugd

1913

Albert Hensen werd op 5 maart 1913 in Luxemburg geboren als zoon van Pieter Hensen en Elisa Marion Bourgeois.
Zijn ouder waren op 22 juni 1910 in Amsterdam getrouwd. Pieter Hensen was geboren te Loenersloot toen 23 jaar oud en horlogemaker van beroep. De bruid Elisa Maria Bourgeois was geboren te Iseghem (België) en toen 25 jaar oud, zij was als dienstbode naar Nederland gekomen.
Het echtpaar vertrok kort daarop 30 juni 1910 naar Luxemburg [3].

1914 – 1918 Luxemburg bezetting tijdens de Eerste Wereldoorlog

Vanaf 2 augustus 1914 viel het Duitse leger Luxemburg binnen door zijn neutraliteit te schenden. De Luxemburgse autoriteiten protesteerden tegen de Duitse inval, maar bleven strikt neutraal tegenover alle strijdende partijen. De bezetting was beperkt tot het militaire domein. De bezetter raakte de instellingen van de Luxemburgse staat niet aan. Een aantal Luxemburgers nam vrijwillig dienst in het Franse of Belgische leger, afhankelijk van de mogelijkheden die ze kregen om aan de bezetter te ontsnappen, zoals de nabijheid van de Franse of Belgische grens. Luxemburg was tot 1918 bezet door Duitsland.

Mogelijk naar aanleiding van, of gedwongen door deze oorlogsomstandigheden keerde het gezin Hensen naar Nederland terug. Eerst in Leiden daarna in Dordrecht op 5 november 1917.

1918 Overlijden moeder

Op 4 november 1918 overleed Albert Hensen zijn moeder Elisa Bourgois in Dordrecht [4].
Kort daarop, op 30 december 1918 vertrok zijn vader met zijn oudere zus en Albert Hensen naar Sittard.

1930 – 1931

Van 30 oktober 1930 tot 9 oktober 1931 woonde Albert Hensen in Reden.

1931 – 1936 Marine

Zeer waarschijnlijk nam Albert Hensen op 9 oktober 1931, 18 jaar oud dienst bij de Koninklijke Marine en werd Marinier. Zijn naam komt voor in de “Namenklappers op verloren gegane stamboeken en feuilles van schepelingen en mariniers c.1890-1940” [7].

Hij zou als Marnier gediend hebben in Nederlandsch West Indië.
Familie uit Amerika heeft twee foto’s van hem zeer waarschijnlijk in die periode genomen.
Op een van deze foto’s zien we Albert Hensen met een Luger08.

1936

Op 1 augustus 1936 werd hij bij de Koninklijke Marine ontslagen.

Mogelijk nam hij kort daarna dienst bij het Franse Vreemdelingenlegioen

Franse Vreemdelingenlegioen

1936- 1941

Mogelijk nam Albert Hensen in September 1936 kort na zijn ontslag bij de marine dienst in het Franse Vreemdelingenlegioen.

Frankrijk 25 mei 1940, 11^e REI, Alfred Hensen gewond?

Estelle Zigrand stuurde mij op volgende informatie toe:

I received from SAMHA a list of 60 legionnaires wounded in the month of May 1940.
I find Albert Hensen, 2^è classe, evacuated on HOE 1/5 at Ancemont on May 26, 1940.
I think it’s private Hansen from the “compagnie de commandement” wounded on the 25th of May.
Could it be Albert Hensen born in 1913 in Luxembourg?

Zou de op 25 mai 1940 gewond geraakte Hansen, Albert Hensen kunnen zijn?

1941

Na het einde van zijn contract van 5 jaar, zou hij net als vele andere oud-legionairs in het onder het bewind van Vichy Frankrijk vallende Noord Afrika, naar een van de werkkampen aldaar gestuurd zijn op basis van een wet betreffende ongewenste buitenlanders.

Afrikakorps

Zoals Picavet verklaarde ontsnapte Albert Hensen uit zo’n werkkamp maar werd door de Duitsers gearresteerd.
Als Luxemburger werd hij mogelijk gedwongen dienst te nemen in het Duitse leger en vanwege zijn woestijnervaring ingedeeld bij het Afrikakorps.

Krijgsgevangen

Na de nederlagen van de Duitsers in het Midden Oosten en Noord-Afrika werd Albert Hensen krijgsgevangen gemaakt. Hij kwam o.a. in het krijgsgevangenkamp in Ouarzazat waar hij Alfred Picavet tegenkwam.

Magdeburg 11 april 1945

Albert Hensen werkte vervolgens tot 11 april 1945 in Magdeburg, waarschijnlijk als dwangarbeider, bij de de “Auto Licht Gesellschaft Nienhaus &Co”.
Hoe hij vanuit geallieerde krijgsgevangenschap in Noord-Afrika in Duitsland terecht is gekomen is niet bekend.

Zeeman

Na de Tweede Wereldoorlog komt de naam Albert Hensen vaker voort in Douane documenten van zeelieden.

New York, New York Passenger and Crew Lists

Name Albert Hensen. Age 32. Immigration Date 1945
Immigration Place New York City, New York, United States
Birth Year (Estimated) 1913. Birthplace Dutch. Ship Name Aldabi

Dank

Dank aan Jan de Mik voor zijn hulp.
Thanks to Estelle Zigrand for her support
Dank aan Bea voor haar hulp.
Thanks to Bill Hope for his support.

Info

Bronnen