JANSEN, W.

Biografie

Militaire graven in Tobruk, Libië

Op 20 augustus 2020 stuurde de Nederlandse Defensie Attaché voor Libië en Tunesië, mij de foto’s van twee militaire graven in Libië met daarop namen die mogelijk zouden kunnen wijzen op een Nederlandse herkomst. De naam op het eerste graf was, LEMMENS, J.
Het betreft hier Jacques René LEMMENS geboren 15-08-1914 te Koekelberg (Brussel) België.
Mort pour la France le 11-06-1942 (Bir Hackeim, Libye)
Geen Nederlander dus.

De naam op het andere graf was, JANSEN, W.

Identificatieonderzoek

Base de données des militaires décédés au cours de la Seconde Guerre mondiale

Het invoeren van de achternaam JANSEN, in het gevallenen register van het Franse Ministerie van Defensie geeft 4 resultaten, waarvan één met een voornaam die begint met de letter W, Wilhem.

Wilhem JANSEN
Décédé(e) le 18-02-1942
Carrière
Statut militaire
Unité 3e bataillon de la Légion étrangère (3e BLE)
Mention Information non connue
Cause du décès accident
Sources Service historique de la Défense, Caen Cote AC 21 P 54975

Deze Wilhem JANSEN is dus omgekomen bij een ongeluk.
Officieel dus niet “Mort pour la France” zoals op zijn graf staat en ook niet in juni 1942.
In het verliesregister zijn geen andere gegevens van hem opgegeven, wat verder onderzoek lastig maakte.

Titres, homologations et services pur faits de résistance

Vrij recent is er echter een nieuwe database bijgekomen met daarin opgenomen personen die actief waren in het Franse verzet. Zij die dienst genomen hadden bij de Forces Françaises Libres, de Vrije Franse Strijdkrachten, zijn hier ook in opgenomen.

Het invoeren van de achternaam JANSEN, in dit register van het Franse Ministerie van Defensie geeft 11 resultaten, waarvan één met een voornaam die begint met de letter W, Wilhelm.

Wilhelm JANSEN
Faits de service : Services rendus pour faits de résistance, Entre 1940 et 1945
Naissance : Le 24 janvier 1914, à Crefeld Allemagne (Allemagne)
Autres informations Organisme de résistance : forces françaises libres (FFL)
Autres informations Cote de l’acte : Service historique de la Défense, Vincennes GR 16 P 306431

Als cross check van deze gebruikte onderzoeksmethode is in betreffende database ook nog naar LEMMENS gezocht. Deze staat in het bestand.

Jacques LEMMENS
Né(e) le/en 15-08-1914 à Bruxelles (Belgique)
Carrière Famille résistance forces françaises libres (FFL)
Cote(s)Service historique de la Défense, Vincennes GR 16 P 361147

Bij JANSEN, W. die diende bij het 3e BLE dat deel uitmaakte van het FFL gaat het zeer waarschijnlijk om de op 24-01-1914 in Krefeld Duitsland geboren Wilhelm JANSEN.
Zijn geboorteplaats alsook enigszins zijn voornaam lijken echter meer te wijzen op een Duitse herkomst.

Via Open Archieven gezocht naar Wilhelm JANSEN geboren 1914 in Krefeld.
En zowaar komt er een Wilhelm Jansen geboren 1914 in Krefeld voor in het militieregister van Amsterdam.

Registratie op 2 oktober 1914
Geregistreerde
• Wilhelm Jansen, geboren op 2 oktober 1914 te Krefeld D
Bronvermelding
Stadsarchief Amsterdam te Amsterdam, Militieregisters
Deel: 4488, Periode: 1827-1940, Amsterdam, archief 5182, inventaris­num­mer 4488, 2 oktober 1914, Militieregisters

Wilhelm JANSEN is een buitenechtelijk kind van Johanna Jansen.
Expliciet is in het militieregister met een stempel aangegeven: Is Nederlander.
Van 15 Maart tot 1 September 1934 vervulde Wilhelm JANSEN zijn dienstplicht.

Registratie Eindhoven

De Amsterdams Militieregister registratie geeft ook een verwijzing naar een Registratie in 1929 te Eindhoven
Geregistreerde Wilhelm Jansen, geboren op 2 oktober 1914 te Krefeld, wonende te Eindhoven
Regionaal Historisch Centrum Eindhoven te Eindhoven, Bevolkings­register
Index : Bevolkingsregister Eindhoven 1929-1938, Eindhoven, archieftoegang 10491, inventaris­num­mer 7342, 1929

Met hulp van Gerard Kuijpers van Het Regionaal Historisch Centrum Eindhoven te Eindhoven kon het volgende achterhaald worden.

In de genoemde bron staat een Wilhelm Jansen vermeld met als geboortedatum 2 oktober 1914 en geboorteplaats Krefeld.
Zijn vorige woonplaats was toen Goch. De datum van vestiging was 17 augustus 1935. 
Als beroep staat: “Fabr. arb. BATA”. Ook staan adressen vermeld waar hij verbleef. Er staat geen datum van vertrek of waarheen vertrokken vermeld. Bij zijn achternaam staan 2 ss, waarvan er 1 is doorgestreept.

Discussie van de resultaten

Is het graf van W. JANSEN in Libië het graf van de op 2 oktober 1914 te Krefeld Duitsland geboren Nederlander Wilhelm Jansen, zoon van Johanna Jansen?
Voor een 100% positieve identificatie zijn er net iets teveel discrepanties:
de datum van overlijden op het grafkruis en het “Mort pour la France” komen niet overeen met de gegevens gevonden in de database van gevallenen.
De geboortedatum in de database van leden van het Franse verzet wijkt af van de geboortedatum gevonden in het militieregister i.e. 24-01-1914 versus 02-10-1914.
Een verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat als Wilhelm Jansen kort na het voltooien van zijn dienstplicht eind 1934 zich bij aanmelding als vrijwilliger bij het Vreemdelingenlegioen begin 1935 zich voor wou doen als volgens de Nederlandse wet meerderjarig (21 jaar oud).

Op volgende Franse website over de Forces Françaises Fibres [1] kennen ze het graf ondanks deze discrepanties, wel al aan Wilhelm JANSEN toe.
Dit met extra gegevens, zoals zijn Matricule 62886 wat aangeeft dat hij in 1935 dienst genomen heeft en dat hij in juli 1940 in Londen in dienst van de vrije franse strijdkrachten is getreden.
Opmerkelijk is hier verder dat als Nationalité de Nederlandse vermeldt is.

Naissance : 24 janvier 1914 – Krefeld, Allemagne
Activité antérieure : militaire
Nationalité : Hollandais
Engagement dans la France Libre : Londres en juillet 1940
Affectation principale : Terre DFL – Moyen Orient / 13 DBLE
Matricules : 62.886
Grade atteint pendant la guerre : 1c
Décès : 18 février 1942 – Libye
Mort pour la France
Dossier administratif de résistant : GR 16 P 306431
Cimetière de Bir Hakeim tombe 112

21 P 54975, Dossier de Décés

Om deze zaak verder uit te zoeken werd bij de Service historique de la Défense in Caen dossier 21 P 54975 opgevraagd.
Dossier 21 P 54975 is een Dossier de Décés, een dossier met documenten betreffende het overlijden van Wilhelm Jansen.

In dit dossier bevinden zich 8 documenten.
In chronologische volgorde:

9 maart 1942, Bordereau Inventaire

HONNEUR ET FIDELITE
N^o 26

FORCES FRANCAISES LIBRES
FORCE “L”
3^e BATAILLON DE LEGION ETRANGERE
Bureau des Détails

M. 496

BORDEREAU INVENTAIRE

des objects et effets laissés par le légionnaire de 1^e Classe JANSEN, Wilhelm 62886, de la C.P. 9 décédé accidentellement le 18 Février 1942.

1 pay book
1 portefeuille
1 agenda 1942
1 bracelet argent

S.P. 5, le 9 mars 1942
Le Capitaine RAULT
Officier des Détails

14 maart 1942, Notification de Deces (1)

FORCES FRANCAISES LIBRES AU LEVANT
SERVICE DE L’ETAT-CIVIL & DES SUCCESSIONS
N^o 1075

SECTEUR POSTAL No 1. Le 14 MARS 1942 N^o 10

LE CAPITAINE GREZE
CHEF DU SERVICE DE L’ETAT-CIVIL & DES SUCCESSIONS DES FORCES FRANCAISES LIBRES AU LEVANT
A
MONSIEUR L’INTENDANT MILITAIRE. DIRECTEUR DE L’INTENDANCE DES FORCES FRANCAISES LIBRES A LONDRES

NOTIFICATION DE DECES

1^o. No D’ORDRE………………………………34
2^o. NOM…………………………………………JANSEN
3^o. PRENOM……………………………………WILHELM
4^o. N^O MATRICULE………………………….62886
5^o. GRADE & UNITE…………………………1^o Classe – Cie. Portée N^o 9, III^o Bataillon Légion Etrangère
6^o. NATIONALITE…………………………….Allemande
7^o. ETAT-CIVIL……………………………….. Marié
8^o. DATE DE NAISSANCE………………… 24 Janvier 1914
9^o. LIEU DE NAISSANCE…………………. Crefeld, Allemagne
10^o. COMPOSITION DE LA FAMILLE….. Marié le avec Marianne ZIADEH JANSEN, Sans enfants
11^o. ADRESSE DE LA FAMILLE………….. BABSHAR, HOMS, SYRIE
12^o. DATE DU DECES………………………. 18 Février 1942
13^o. CIRCONSTANCES…………………….. Accident, écrasé par un Bren-Carrier
14^o. LIEU D’INHUMATION…………………. Six Kms. Nord du fort de BIR HACHEM le long de la piste Bir Hachem – Aeroma
15^o. MONTANT DE LA DELEGATION :… Délégation de solde était demandée à compter di 1er Mars 1942, montant 7 L. St.
16^o. SOURCE & DATE NOTIFICATION A L’INTENDANCE : Cdt 3^o Bataillon de Légion
17^o. DATE DE TRANSMISSION AU SERVICE CENTRAL DES PENSION: LE 14 MARS 1942.-

NOTA: les renseignement indiquée si-dessus sont les seuls à être en ma possession à ce jour.

LE CAPITAINE GREZE.
CHEF DU SERVICE DE L’ETAT-CIVIL & DES SUCCESSIONS DES F.F.L. AU LEVANT

14 maart 1942, Notification de Deces (2)

Dit document is vrijwel gelijk aan het bovenstaande document afgezien van enkele notities.
Met rood potlood is bijgeschreven: “Par Avion” en het getal 13. Verder is er met rode inkt een stempel geplaatst
“22 MAY 1942”. Onderaan het document is een strook geplaatst:

N^o d’ordre 498
Noms & Prénoms JANSEN Wilhelm
N^o Mle 1^o Cl.
Unité 3^o B.L.E.
Lieu d’inhumation. Cim. Francais BIR HACHEIM
N^o de la tombe 114

10 april 1942, Fiche de Renseignements

Deze Fiche de Renseignements een informatieblad bevat reeds eerder bekende gegevens.
Interessant is hier echter dat bij Etat-Civil de naam van ouders zijn vermeld:

Fils de Johann et de Boels Antonia.

Achter zijn geboortedatum staat verder nog met potlood geschreven:

Dernier Domicile Thionville Moselle

16 april 1942, Fiche de Renseignements

Deze Fiche de Renseignements van de Forces Francaises Libres au Levant, Service Central de l’Etat-Civil et des Successions is ook opgesteld en ondertekend door Capitaine Greze.
Dit document bevat geen aanvullende informatie op de informatie afkomstig uit de vorige documenten.

23 april 1942, brief aan Madame, Mariam Ziadeh JANSEN

Op 23 april 1942 schrijft Capitaine Grèze een grotendeels voorgedrukte brief aan Madame Ziadeh Jansen waarin haar het overlijden van haar man Wilhelm Jansen werd meegedeeld.

Mort pour la libération de la France

28 april 1942

Op deze lijst van officielle correspondentie die is uitgegaan naar familieleden van militairen die zijn overleden tot 30 april 1942 staat alleen brief 1547 genoemd betreffende het overlijden van Wilhelm Jansen.
Zeer waarschijnlijk is de naam van Capitaine Greze bedoelt daar waar Orezze staat geschreven.

FORCES FRANCAISES LIBRES AU LEVANT
SERVICE DE L ETAT CIVIL ET DES SUCCESSIONS
N^o 1597

Exécution des prescriptions de la Note 412/P du 25 avril 1942 de M. l’Intendant Mre. Chef de Service du Bureau Régional des Pensions

S.P. N^o 1 du 28 Avril 1942

LISTE NOMINATIVE FAISANT CONNAITRE LES COMMUNICATIONS OFFICIELLES FAITES AUX FAMILLES DES MILITAIRES DECEDES JUSQU’AU 30 AVRIL 1942

N^o d’ordre 498
Noms et Prénoms JANSEN WILHELM
Grade 1^o CL.
Mle. 62886
Corps d’affection 3^o Btn L.E. (Cie portée N^o 9)
Date et N^o d’envoi 24/4/42 N^o 1547
Adresse de la personne à prevenir Mr. Mariam ZIADEH Jansen Homs, Syrie

DESTINATAIRES
– M. l’Intendant Mre, de 2^o Cle.
Chef de Services du bureau régional
Des pensions S.P. 1
– Archives

LE CAPITAINE OREZZE CHARGE DE L’ETAT CIVIL DES SUCCESSIONS DES FORCES FRANCAISES LIBRES AU LEVANT
Signé: OREZZE

GREZE, Germain Jules Jean Joseph. Naissance : 2 juin 1895 – Anvers, Belgique
Engagement dans la France Libre : Egypte en février 1941
Affectation principale : Terre DFL – Moyen Orient / divers

16 juli 1943 Service Central des Pensions

Het laatste document in het dossier betreft de afhandeling van het weduwen pensioen voor Mevrouw Jansen, née Mariam Ziadeh. Ze waren getrouwd op 7 augustus 1941.
Zorgvuldig werden alle mogelijke variaties van het adres van de weduwe in Syrie genoteerd.
Alhoewel opgemaakt door de organisatie FRANCE COMBATTANTE Service Central des Pensions, is het in de Engelse taal. Mogelijk komt dit omdat deze organisatie destijds in Londen gevestigd was.

Discussie van de resultaten (2)

De belangrijkste nieuwe informatie verkregen over Wilhem Jansen om enige zekerheid te krijgen over zijn identiteit, zijn de vermelding, op een document uit het Dossier de Deces, van de namen van zijn ouders:
Johann Janssen en Boels Antonia
Eerder in het militieregister van Amsterdam was genoteerde dat Wilhelm JANSEN een buitenechtelijk kind van Johanna Jansen was.
De geboortedatum in de aanvullende Franse documenten is steeds dezelfde 24 januari 1914.
Een positieve identificatie van Wilhem Jansen is dus nog steeds niet mogelijk.

Info

Bronnen