Van Raamt, Johannes

Biografie

Nederlandse zeelieden geronseld voor Vreemdelingenlegioen

Het was landelijk nieuws in augustus 1959, toen bekend werd dat twee jonge Nederlandse zeelieden in Oran Algerije dienst hadden genomen in het Franse Vreemdelingenlegioen.
Vrijwel alle kranten schreven dat ze geronseld waren.
Opvallend was de zeer jonge leeftijd van een van hen; koksmaat J. van Raamt uit IJmuiden, slechts 18 jaar oud. Hem gold dan ook de meest aandacht in de krantenberichten, zoals bijvoorbeeld dit bericht uit de Nieuwe Haarlemsche courant van 11 augustus 1959:

NIET NAAR SCHIP TERUGGEKEERD
IJmuidens jongeman tekent voor Vreemdelingenlegioen
Geronseld tijdens verblijf in Oran

Het ziet er naar uit, dat de 18-jarige koksmaat J. van Raamt uit IJmuiden zich in een wespennest heeft gestoken. Hij schijnt namelijk te hebben getekend voor het Franse vreemdelingenlegioen en zoals de zaken er nu voorstaan heeft de jongeman weinig kans zich uit het aangegeven dienstverband los te maken.
Op 26 juli van dit jaar [1959] is hij in gezelschap van de 22-jarige J. Klaasen Bos uit Amsterdam in de Algerijnse haven Oran gaan passagieren. In de avonduren zouden de beide jongelui weer aan, boord van hun schip, de Hector van de KNSM, terugkeren. Toen dit niet het geval was is de Hector de daaropvolgende maandag de thuisreis begonnen. De kapitein stuurde een telegram naar zijn maatschappij, waarin hij mededeelde, dat de twee jongelui gedeserteerd waren. De KNSM heeft vervolgens het Nederlandse vice-consulaat en haar agent in Oran ingeschakeld om te weten te komen wat er precies aan de hand was. Na een tweetal telegrammen kwam er bericht binnen, dat de twee jongelui in goede gezondheid verkeerden. Een dag later bereikte de KNSM een luchtpostbrief van de agent waarin deze vertelde, dat de twee jonge zeelui voor het vreemdelingenlegioen hadden getekend. Dit was hem gebleken, nadat hij een onderzoek naar de verblijfplaats van Klaas en Bos en Van Raamt had ingesteld. De zaak schijnt zich als volgt te hebben toegedragen, De twee jongens zijn die zondagavond, 26 juli, niet naar hun schip teruggekeerd. Dit is des maandags vertrokken zonder dat de jongelui zich hadden gemeld. Nadat zij zich bij de agent hadden gemeld, zijn zij vermoedelijk in handen van een ronselaar van het legioen gevallen, die niet veel moeite gehad zal hebben de zonder middelen van bestaan verkerende jongens aan te werven. Het bericht, dat haar zoon deze stap heeft gedaan, heeft de moeder Van Raamt, die aan de Lierstraat in IJmuiden woont met ontsteltenis vervuld. Zij kan zich niet indenken, dat haar jongen zo iets onbezonnens heeft gedaan. Toen de Hector zes weken geleden voor deze reis naar Noord-Afrika vertrok, zo vertelde zij, nam mijn zoon alleen maar de meest noodzakelijke kledingstukken mee, omdat het maar een korte reis zou zijn. Van een avontuurlijke geest heeft zij nooit iets kunnen merken. Hij studeerde hard om zijn koksdiploma te halen en ging zelden of nooit uit.

De Velser recherche, die het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft ingeschakeld om alsnog een poging te doen om Van Raamt te kunnen doen terugkeren is hierover tamelijk sceptisch gestemd. Voor de Franse wet is Van Raamt militair meerderjarig en alleen als hij zijn opleiding in Frankrijk zou ontvangen, bestaat er een minimale kans, dat hij naar huis kan terugkeren. Ook ais hij lichamelijk ongeschikt wordt geacht, is er een mogelijkheid om de dans te ontspringen.

Werd de 18-jarige J. van Raamt destijds daadwerkelijk geronseld?

Joe van Raamt

Het antwoord hierop is nee, en dat antwoord komt direct van Johannes “Joe” van Raamt zelf.
Uiteindelijk emigreerde hij naar Canada. Joe van Raamt is een van de weinige oud-legionairs die een eigen website over zijn diensttijd in het legioen heeft en hier ook uitvoerig op ingaat en bereid is er over te corresponderen.

Jeugd

Johannes Jacobus van Raamt werd geboren op 25 januari 1941 te Den Haag als zoon van Jan Gijsbertus van Raamt en Catharina Christina Nolet.
Over zijn jeugd schreef hijzelf:

Born in Holland 1941. Because of the economic situation after the war I had to go to work at 14 and half years old. Because of my age they stuck me in a bakery (I had no choice).
Two years later I got my passport and sailors log book on the sly, and went through all the medicals to get on a ship. Then you had to have parents permission. After being faced with the “fait accompli”, they relented, signed the consent form and let me go to sea.
I had to hand over 90% of my wages over to them.(automatically send to them by the company, it was the law). My sister^(a) went to emigrate to Canada in 1958 and I wanted to go along, but did not get permission to do so. [1]

Vreemdelingenlegioen

1959. Oran, Algerije

One year later, when my ship had docked in Oran- Algeria a mate said that he was going to join the Legion. Up to that time I had never heard of the Legion because any news in the newspaper about French troops in Indo China and Algeria, never did mention the Legion. […]
Anyway, I said to him, well I am going with you.
At the Caserne in Oran, the sentinel told me to get the hell back to my ship if had any brains, but I thought it was a fine way to get away from the control of my parents.
Then at that time, you had to be 21 years of age before you were considered of legal age and could do anything on your own. [1]

Het was zijn oudere scheepsmaat Jan Klaasen Bos, die van het bestaan van het Legioen afwist. Het was nadat ze samen van boord waren gegaan dat deze Johannes van Raamt vertelde over zijn plannen om in het legioen te gaan.
Johannes van Raamt besloot met hem mee te gaan.
Nadat ze bijna al hun geld aan wal hadden uitgegeven, schijnbaar in een bordeel vroegen zij de “Madam” een taxi voor hun te regelen. Ze gingen toen naar de Kaserne van het Vreemdelingenlegioen in Oran, dat vooral gebruikt werd voor vertrekkende en aankomende legionnaires.

At about 5 AM we heard the ship’s horn blowing to warn they were ready to sail.
We signed the five year contract right then and there,
after that we were send to some barracks were a lot of Legionnaires were stationed for their return to France.
I traded my civilian clothes for some ratty left over duds from them.

The next morning we were on a truck on our way to Sidi Bel Abbes […]
I do not recall much from that time, but some things stuck in my mind, like the chunk of bread and black coffee we got for breakfast, some guys being overjoyed for being rejected, the endless chores we had to do, the cliques that were formed within the various nationalities. The few Dutchmen, who were there, generally stuck with the German groups as their language was easier to learn then the other ones.

Then there were a good number of E.V.’s that boasted of past accomplishments in their native countries Armed forces. Apparently they were all “Special Forces and Commandos”.
One of those was a former Dutch Marine who had tales of incredible marches and accomplishments.
It so did happen that he got assigned to the same basic training platoon as me.
All what I will say about this is that if I had not helped him dragging him along and carrying his rifle the last 5 miles into base, he would have been severely punished.

El Kreider

After about three weeks of medical physical and psychological tests, there were enough legionnaires to form a company strength and we were on our way to El Kreider, about 90 KM South from Sidi Bel Abbes and one of the various basic training companies.

1960

Op 15 februari 1960 slaagde Johannes van Raamt voor het examen van Tireur de Precision au Fusil (Scherpschutter). Detail op zijn Certificat de Spécialite N^o 1, de met potlood aangebrachte verwijzing naar zijn nieuwe eenheid 1^e REC.

Chauffeur van Capitaine Hoffman

Na het einde van de strijd in Algerije werd Johannes van Raamt naar een rijopleiding gestuurd en daarna chauffeur van Capitaine Hoffman.

1964. Fin de contrat

Six months before my contract was up, the Legion offered to send me to Caporal training and then after six months to Sergeants training, if I signed up for another three years. I would have done it if it had not been that my parents had also emigrated to Canada (1963).
I insisted that I first paid them at least one visit. So after staying one year in Holland, I went with the intention to pay them a visit and then sign up again in the Legion.
As it turned out, I liked Canada so much that I became a Canadian citizen. [1]

Andere Nederlanders

Een is Jan Klaasen Bos m^le 127950
Na de opleiding ging hij naar het 3 REI en ik heb nooit meer van hem gehoord.
Hij was een matroos op de Hector.

De tweede is Jan Boonstra, hij ging naar het 1^er REP en ik heb hem een keer ontmoet in Holland en daar na ook niets meer van hem gehoord.
Ik zelf was aan gewezen om ook naar het 1_er REP te gaan, maar op de laatste dag wou de Lieutenant zich uitsloven om de nieuwen aangekomen recruits te laten zien hoe goed wij waren.
Omdat ik al mijn pols beschadigt had kon ik niet the trouw ladder beklimmen zo de lieutenant bevool mij om van het dak van het gebouw bij het zwembad af te springen.
Ik brak toen mijn enkel en werd toen afgewezen om naar het REP te gaan met onder anderen Jan Boonstra.
Er waren wel meer Nederlanders die ik gekend hebt, maar ik herinner mij alleen die twee.

^(a) Johanna Elisabeth van Raamt geboren op 13 januari 1939 te Den Haag

Info

Bronnen