Van Vollenhoven, Jacob

Biografie

Op 8 juli 1917 sneuvelde in Tazouta Marokko de uit Nederland afkomstige caporal fourrier Jacques David van Vollenhoven. Hij diende bij de 9^e C^ie van het 2^e régiment étranger.

De broer van

Eind juli verscheen in het bulletin van het “Comité de l’Afrique française et du Comité du Maroc” het volgende overlijdensbericht van Jacques van Vollenhoven.
In het bericht werd kort nog even verwezen naar zijn publiek bekende broer Joost van Vollenhoven die een hoge functie beklede in het Franse Coloniale bestuur in Afrika.

Het was waarschijnlijk ook daarom dat de belangrijkste Franse Militair in Marokko op dat moment General Lyautey persoonlijk de moeite nam om in een telegram de familie Van Vollenhoven op de hoogte te stellen van de dood van Jacques van Vollenhoven.

Van Vollenhoven ( Jacques David), caporal fourrier au 2^e etranger.|
” Engage au service de la France et pour la durée de la guerre, a réclamé, malgré son âge, le privilège de servir comme soldat dans le rang. Toujours prêt pour les missions les périlleuses, n’a cessé de montret la plus grande bravoure, portant les ordres sous le feu le plus violent et faisant lui-même le coup de feu.
A trouve une mort glorieuse, le 8 juillet 1917, à Scourra, d’une balle en plein front, au moment ou il venait de remplir une mission importante ⁽¹⁾.”

⁽¹⁾ Frère du gouverneur général de l’Afrique Occidentale Française.

[ L’Afrique française : bulletin mensuel du Comité de l’Afrique française et du Comité du Maroc 1917 ]

8 juli 1917 Scourra en Tazouta

In Juli 1917 maakte caporal fourrier Jacques van Vollenhoven deel uit van een grote mobile eenheid die zeer onverwacht door een Marokkaanse overmacht aangevallen werd. Hierdoor kwamen ook de ondersteuningseenheden in het gedrang waar hij als fourrier zeer waarschijnlijk op dat moment deel van uitmaakte.
Terwijl Jacques van Vollenhoven zijn “Fiche” van overlijden als plaats van overlijden Tazouta staat werd in zijn overlijdensbericht Skoura ook Scourra aangegeven.
De gevechten waarbij Jacques van Vollenhoven om het leven zou komen, kwamen destijds in het nieuws als de gebeurtenissen bij Scourra.
In het boek “Historique des unités de la légion étrangère pendant la guerre 1914-1918 : Maroc et Orient uit 1922, werden deze gebeurtenissen vanuit het perspectief van een van de deelnemende eenheden van het Vreemdelingenlegioen, de Compagnie Montée, als volgt beschreven:

Le 3 juillet [1917] , la Compagnie se joint au Groupe mobile de Fez et part avec lui le 4 sur Scourra.
Le 8, les Groupes mobiles de Fez et Meknès sous les ordres du Colonel Poeymireau se portent de Scourra sur Tazouta.
La Compagnie s’installe le 8 juillet au flanc-garde fixe au bord de l’Oued M’der. Les derniers éléments n’ont pas encore quitté le camp que déjà les Aït-Tserrouehen et les Marmouchas commencent l’attaque. La Compagnie exécute son premier repli et prend position sur un mamelon, d’où l’on découvre toute la plaine jusqu’à Scourra. Elle allait exécuter un nouveau bond lorsqu’un Officier du Groupe de Meknès vient lui demander de tenir pour éviter à son arrière-garde d’ètre entourée, La situation devient critique. Les Marocains parvenus sur le mamelon, à moins de 100 mètres, font un feu nourri qui tue le Légionnaire GOZLAN et en blesse quatre autres.
Par son feu, la Compagnie arrête net l’élan de l’ennemi, exécute un nouveau bond de repli. A ce moment le Capitaine, voyant la situation critique du Bataillon de Meknès, ramène sa Section de Mitrailleuses et par un feu de flanc exécuté à moins de 50 mètres, couche à terre tous les Marocains qui harcelaient les camarades du 6^e Bataillon de Légion.
Le retour sur Anoceur s’effectue sans incident.

Jeugd

Jacob David van Vollenhoven werd geboren op 7 juli 1876 in Rotterdam als zoon van Jacob Johannes van Vollenhoven en Helena Annette Pluygers. Zijn vader was wijnhandelaar een vestigde zich samen met zijn gezin in 1886 als wijnhandelaar en consul in Algiers (Birmandreis) Algerije.
Jacob van Vollenhoven paste zijn eerste voornaam aan, aan de Franse taal en noemde zich voortaan Jacques.

Franse Vreemdelingenlegioen

In 1915, 39 jaar oud, nam Jacques van Vollenhoven in Casablanca Marokko vrijwillig dienst voor de duur van de oorlog in het Franse leger, maar zeer waarschijnlijk omdat hij nog steeds de Nederlandse nationaliteit had werd hij ingedeeld in het Franse Vreemdelingenlegioen.
Hij diende als caporal Fourier, met zijn 39 jaar vond men hem waarschijnlijk te”oud” als front soldaat te dienen.

26-12-1915

Op 26 december stuurde Jacob van Vollenhoven zijn Oom en Tante in Rotterdam een ansichtkaart.
Als adres gaf hij op T.O.M.O. Légionnaire van Vollenhove Etat Major 2^e Etranger Fez (Maroc).
T.O.M.O. is de afkorting voor Troupes Occupation du Maroc Oriental.
De Etat Major was de staf van het regiment.

Hij schreef o.a. :
Sedert een maand ben ik hier ingekwartierd. Alles gaat prachtig van stapel.
De stad Fez is in elk opzicht bijzonder interessant en mooi.

De broers “van Vollenhoven”

Jacques van Vollenhoven had drie jongere broers, de meest bekende Joost (1877), Arnoldus Johannes
(1880), en Christiaan (1883).
Joost van Vollenhoven sneuvelde op 20 juli 1918.
Vader Van Vollenhoven schreef in September 1918 vanuit Algerije volgende brief aan zijn zwager Kees Pluygers in Rotterdam [3].

Zeer waarde Vriend en Zwager,
Ik heb diep medelijden met U zoo zwaar getroffen door het sneuvelen uwer beide neven waarvoor ge werkelijke vaderlijke zorgen en liefde hebt gehad. Ik kan mij volkomen begrijpen dat zulke U op Uw leeftijd bezwaard, maar zijn wij allen ouderen niet in hetzelfde geval waar zoovelen jongeren weggemaaid worden ten genoege van een persoon?

Hij schreef verder:

En nu gaat Kik (Christiaan) in de loop van October of November als “legionnaire” naar het front, maar komt vóór zijn vertrek naar Frankrijk nog 10 dagen hier “en permission”. Hij is vol moed en vertrouwen maar ook hem kan de noodlottige kogel treffen! Doch laten wij de tijd niet vooruitloopen en geen zorgen maken vóórdat de omstandigheden zulks noodig maken! Allen doen hun plicht en dat is een rustige gedachte vooral “ná den oorlog!”

Naast Christiaan van Vollenhoven diende ook Arnoldus Johannes van Vollenhoven in het Franse leger, eerste ook als “legionnaire” maar na zijn naturalisatie in 1916 bij de Zouaven. In 1954 werd deze veteraan onderscheiden met de medaille militaire.

Dank

Bijzondere dank aan : Sander van Bladel

Info

Bronnen