Bruyn van den Berg, Ben

Biografie

Inleiding

“Nog steeds worden minderjarigen geronseld voor Vreemdelingenlegioen!”

De mythe dat er actief door het Franse Vreemdelingenlegioen geronseld werd en deze met list en bedrog en zelfs met betaalde ronselaars probeerde jonge mannen in haar gelederen te krijgen, bleek een hardnekkige.
Alle tegenargumenten ten spijt, dat ronselen helemaal niet nodig was omdat er voldoende vrijwilligers waren, laaide het gerucht weer in alle heftigheid op. Zou ook weer in 1952.
Op 22 juli 1952 berichtte “De Volkskrant” over een 18 jarige Haarlemmer die na enkele maanden dienst te hebben gedaan in het Vreemdelingenlegioen terug was gekeerd naar Haarlem.
Zijn verhaal kreeg veel aandacht in de pers en zou zelfs leiden tot kamervragen.

Twee maanden later, op 23 september 1952 kwam “Het vrije volk” met een uitvoerig artikel over een 19 jarige stoker op een transportschip, die op 5 mei 1952 Duitsland van boord was gegaan en uiteindelijk dienst genomen te hebben in het Vreemdelingenlegioen. Een andere Nederlander, ging het gerucht zou hierin de rol van ronselaar vervult hebben. De koppen boven het artikel waren:

BEN BRUYN VAN DEN BERG SMEEKT ZIJN OUDERS:
„Vraag gratie voor me aan de Franse regering”
Hij zwom in de ruik van het beruchte Legioen

Door het in het artikel vermelde adres op een brief die Ben Bruyn van den Berg vanuit het Legioen aan zijn vader en stiefmoeder schreef weten we vrij precies wanneer hij dienst genomen had en waar hij zich op dat moment bevond.
Op basis van zijn “numero matricule” moet hij begin mei 1952, dienst genomen hebben, wat overkomt met het tijdstip dat hij van boord ging.
Hij was ingedeeld bij het 4^e REI en regiment dat toen gelegerd was in Marokko.
In tegenstelling tot de meeste andere Regimenten leidde dit regiment zijn eigen rekruten op en waren deze dus niet afkomstig uit een van de instructie compagnieën uit Algerije.
Ben Bruyn van den Berg was gelegerd in Fez.

Desertie

In een brief die in september 1952 bij zijn vader en stiefmoeder aankwam stond dat hij geprobeerd had te deserteren maar dat dit mislukt was. Hij was vanuit zijn “garnizoen” [ Fez ] naar de havenstad Casablanca gevlucht [de afstand 280 km klopt precies ] had daar zelfs op een boot terecht weten te komen, maar schijnbaar werd hij daar ontdekt.
In Rotterdam had de recherche die zich met deze zaak bezig hield de ouders aangeraden een brief aan de Franse regering te richten.
Het krantenartikel in “Het Vrije Volk” eindigde met de zin “De hoop leeft nog aan de Korte Kromhout”.

Vervolg

Ondanks al aandacht van de Pers volgen er geen krantenberichten meer over hoe het Ben Bruyn van den Berg verder is vergaan.

(Van een speciale verslaggever)
Begin mei van dit jaar vertrok uit Rotterdam het transportschip „Keulse Vaart 15″ van de Nederlandse Rijnvaart Vereniging naar de Roer.
Aan boord bevond zich o.a. de negentienjarige stoker Ben Bruyn van den Berg.
Een paar weken later meerde het vaartuig weer af in de thuishaven. Toen behoorde de jonge Ben niet meer tot de opvarenden. De, vijfde Mei had hij te Ruhrort het schip verlaten en hij was er niet meer teruggekeerd.

Zijn adres luidt nu: „91072, 15 compagnie, 4/4 R.E.S., F.E.S., Maroc, Afrique”.

Want Ben, die in zijn eigen land zo opzag tegen de militaire dienst, Ben, de opgewekte, handige jongen, die geen ruzie had, geen schulden en geen zorgen, zit in het Vreemdelingenlegioen.
Er zijn de laatste tijd meer Nederlandse minderjarigen in de beruchte Franse leger-afdeling terechtgekomen. Dolle avonturiers, kinderen nog, die van iets wegvluchtten, zwommen in de fuik.

De zaak van Ben Bruyn van den Berg, wiens ouders in het Rotterdamse Tuindorp „De Vaan” wonen, heeft echter enige speciale, verontrustende kanten.
zijn vader zegt: „Hij is niet vrijwillig gegaan. Hij hield helemaal niet van de militaire dienst. Verleden jaar werd hij goedgekeurd voor ons leger; hij moest nog dienen en dat leek hem niets. Aan boord beviel het hem uitstekend, en iedereen mocht hem graag. Dat is me uitdrukkelijk verzekerd door machinist Van Doorn. Moeilijkheden hier met iets of iemand had hij met. Ik weet het zeker, ik heb het nagezocht”. En Bens tweede moeder bevestigt het met de hand op haar hart: „Hij had het hier thuis naar z’n zin en op de boot ook”. Waarom is Ben dan gegaan?

„Kijk uit!”

Toen de „Keulse Vaart 15″ te Ruhrort lag, verscheen er aan boord een Nederlander. Hij kwam „afscheid nemen”, hij ging zich namelijk „laten keuren” voor ‘t Vreemdelingenlegioen, in Mainz.
Men raadde het hem af, maar hij hield voet bij stuk.
Hij vertrok en Ben ging tegelijk met hem de wal op. De jongen nam in het geheel geen bagage mee, hij scheen geen ander plan te koesteren dan op de wal eens rond te kijken. Men zei: „Ben, kijk uit”. En Ben antwoordde: „Ik trap daar met in”. Maar alleen Bens metgezel zag men weerom. Hij vertelde, dat Ben ook idee in het Vreemdelingenlegioen had gekregen, dat ze samen naar de keuring waren gegaan, dat Ben was goedgekeurd en hij zelf niet.

Ronselaar

Is deze man, zoals de geruchten het willen, een betaald ronselaar? Heeft hij Ben Bruyn van den Berg met geld gelokt? Ben was daar gevoelig voor, hij wilde graag veel verdienen.
Of heeft hij de jongen, naar de ouders geloven, op de een of andere manier geprest, met drank of anderszins?
Bij gebrek aan bewijzen mag men slechts vraagtekens achter deze veronderstellingen plaatsen. Het verdachte personage is van de „Keulse Vaart 15″ gejaagd. Dit is de ene verontrustende kant van Bens verdwijning.
De andere is, dat noch kapitein Van Veen, noch de Nederlandse Rijnvaart Vereniging de moeite hebben genomen, de afwezigheid van hun minderjarig personeelslid aan de ouders of aan de politie te melden. Pas vijf dagen later, toen de „Keulse Vaart 15″ weer te Rotterdam was, hoorde de vader het, van mede-opvarenden.
Kapitein noch maatschappij lieten iets van zich horen. In vijf dagen kan er veel gebeuren met iemand: hij kan beroofd zijn of vermoord of ontvoerd, naar Afrika bijvoorbeeld.

Gedeserteerd

Verleden week zaterdag bracht de post het eerste levensteken van de vermiste naar het ouderlijk adres, Korte Kromhout 29.
„Jullie weten zeker wel, waar ik zit, of hebben ze het u niet verteld”, schreef Ben in zijn ongedateerde brief, die poststempel Marokko droeg.
En hij vermeldt, dat hij al een keer was weggelopen, naar Casablanca, 280 kilometer van zijn garnizoen. „Ik zat al op een boot, maar het geluk was tegen mij.”
Deserteur Bruyn van den Berg zal nu wel scherp in het oog worden gehouden.
Vraag gratie voor me aan de Franse regering, smeekt hij zijn ouders.
„Drie andere minderjarige jongens zijn hier op die manier ook weggekomen.”
De Rotterdamse recherche heeft de ouders eveneens aangeraden, een brief aan de Franse regering te richten. Dat zullen ze doen.
Of het helpen zal?
De hoop leeft nog aan de Korte Kromhout.

Het dagblad “De Waarheid” die enkele maanden eerder een reeks artikelen over “de toenemende ronselpraktijken van het beruchte Franse Vreemdelingenlegioen” hadden gepubliceerd, reageerden op het artikel in “Het Vrije Volk”

Wat doet de Nederlandse regering?
Nog steeds worden minderjarigen geronseld voor Vreemdelingenlegioen!

AMSTERDAM, 24 September.

Enkele maanden geleden stelde “De Waarheid” in een reeks artikelen de toenemende ronselpraktijken van het beruchte Franse Vreemdelingenlegioen tegenover Nederlandse jongens aan de kaak.
Het Communistische kamerlid Rie Lips stelde over het verdwijnen van de minderjarige Haarlemse jongen Ferrie Jacobs vragen aan de ministers van Buitenlandse Zaken en Justitie, waarna van regeringszijde tegen de ronselpraktijken werd gewaarschuwd.
Nadat onze krant aldus het publiek had gealarmeerd, hebben ook verschillende andere persorganen gewaarschuwd tegen het optreden van het Vreemdelingenlegioen en voorbeelden gebracht hoe de ronselaars te werk gaan.
Ook „Het Vrije Volk” van gisteravond komt daar in een artikel op terug. Het beschrijft het verdwijnen van de negentienjarige stoker Ben Bruyn van den Berg uit Rotterdam, die op 5 Mei te Ruhrort zijn schip verliet en terecht kwam in het Vreemdelingenlegioen.

Familie niet gewaarschuwd

Volgens „Het Vrije Volk” verscheen * er, toen de „Keulse Vaart 15″, het schip waarop Ben voer, in Ruhrort lag, een gewezen stoker op de Rijnvaart, aan boord. Hij kwam „afscheid” nemen, omdat hij zich ging laten keuren voor het Vreemdelingenlegioen. Men raadde het hem af, doch hij hield voet bij stuk. Hij vertrok en Ben ging tegelijk met hem de wal op. Ben is daarna niet meer teruggekeerd. Wel de ex-stoker.
Deze vertelde, dat Ben ook idee in het Vreemdelingenlegioen had gekregen, dat ze samen naar de keuring waren gegaan en dat Ben was goedgekeurd en hij niet.
„Het Vrije Volk” stelt dan de vraag, of deze man soms een betaald ronselaar is, zoals de geruchten zeggen.

Het artikel vermeldt verder, dat noch de kapitein, noch de maatschappij over deze zaak iets aan de ouders van Ben Bruyn van den Berg mededeelde. Pas vijf dagen later, toen de „Keulse Vaart” weer in Rotterdam was, hoorde de vader van de verdwijning van zijn zoon. Enige tijd later kregen de ouders een brief van hun Ben, waaruit bleek, dat hij in het Vreemdelingenlegioen zat. In die brief smeekte hij zijn ouders om gratie voor hem te vragen bij de Franse regering…

Ook de Rotterdamse recherche heeft de ouders aangeraden een brief naar de Franse regering te schrijven. „Het Vrije Volk” eindigt zijn bericht met de woorden: „Of het zal helpen?”
Inderdaad, die twijfel is gerechtvaardigd. Daarom moet de Nederlandse regering zelf stappen ondernemen. Nog herhaaldelijk blijken minderjarigen onder valse voorwendsels naar Afrika gesleept te worden. De Nederlandse regering moet van de Franse autoriteiten de toezegging verlangen dat zij geronselde Nederlandse jongens zal vrijlaten.

^(a) Referentie PALERMO M^le 90.938 datum in dienst 07-04-1952

Johannes Wilhelmus Ferdinand Antonius van den Berg de Bruyn, geboren op 14 februari 1902 te Rotterdam

Info

Bronnen