De Vries, Cornelis

Biografie

5 oktober 1960 “Groninger gedeserteerd uit Vreemdelingenlegioen”

Het was op 5 oktober 1960 voorpagina nieuws in het “Nieuwsblad van het Noorden”, de desertie van een Groninger uit het Franse Vreemdelingenlegioen. Ook diverse andere landelijke en regionale kranten bestreden destijds aandacht aan deze desertie.

Groninger gedeserteerd uit Vreemdelingenlegioen
Overgelopen naar Algerijnse opstandelingen?

Onder elf militairen van het Franse vreemdelingenlegioen die gedeserteerd zijn uit hun gevechtseenheid in Algerije en die zich bij de opstandelingen hebben aangesloten, bevindt zich ook een uit Groningen afkomstige Nederlander, aldus melden AFP en Reuter.
Zijn naam is opgegeven als Cornelis de Vries, oud 30 jaar, woonachtig in de stad Groningen.
Hij was volgens de berichten gelegerd in het plaatsje Aïn Sefra en deserteerde met tien andere legionairs op 23 augustus in de omgeving van Tasjatoeff.
De deserteurs werden volgens Reuter gisteren gepresenteerd op een persconferentie in Rabat, in aanwezigheid van de Marokkaanse minister van voorlichting, Moulay Ahmed Alawi en vertegenwoordigers van „De voorlopige Algerijnse regering”. Acht van de deserteurs zijn uit Duitsland afkomstig en twee uit Hongarije.

Altijd avontuur gezocht

Naar we later vernemen, blijkt de moeder van Cornelis de Vries niets van het voornemen van haar zoon geweten te hebben. Wel had zij zich ongerust gemaakt, zo vertelde zij in haar woning te Groningen, omdat zij al weken geen bericht van haar zoon gekregen had.
De Vries, die op 3 oktober 1930 te Oldekerk in Groningen geboren is, heeft altijd het avontuur gezocht. Nadat hij enkele jaren op de ULO had gezeten, wilde hij naar zee.
Daar bracht hij het tot hofmeester. Later nam hij vrijwillig dienst in het Nederlandse leger.
Hij diende anderhalf jaar in het Nederlandse Korea-detachement en twee jaar was hij in Nieuw-Guinea. Drie jaar geleden, hij voer inmiddels weer, kreeg mevrouw De Vries bericht dat haar zoon dienst had genomen in het Vreemdelingenlegioen.
De jongeman schreef zijn moeder, die weduwe is, geregeld, maar uit de brieven was mevrouw De Vries niet gebleken, dat haar zoon genoeg van het legioen had.

6 December 1960 Terugkeer naar Nederland

Toen Cornelis de Vries 6 December 1960, vanuit Zürich op Schiphol aankwam stond na een verhoor door de Marechaussee de pers op hem te wachten.
De Leeuwarder courant berichtte er op 6 december 1960 als volgt over:

Na desertie uit legioen Groningse avonturier weer in ons land

De dertigjarige Groningse avonturier Kornelis Ubel de Vries, die drie jaar geleden vrijwillig dienst nam bij het Franse Vreemdelingenlegioen in Noord-Afrika en daaruit met acht Duitsers en twee Hongaren in augustus j.l. deserteerde, is vanochtend per vliegtuig in Nederland teruggekeerd. Hij werd daar begroet door de koninklijke Marechaussee, die hem wel als vreemdeling moest beschouwen, aangezien hij niet meer over een Nederlands paspoort beschikte en alleen een doorlaatbewijs kon tonen, dat hem in Tanger door de Nederlandse Consul was verstrekt.
Hij werd enige uren op Schiphol vastgehouden, terwijl de marechaussee zich telefonisch met de visumdienst in Den Haag in verbinding stelde. Tenslotte werd hem een los visum verstrekt, dat geldig is voor dertig dagen. Afgewacht moet worden of hij definitief zijn Nederlandse nationaliteit kwijt zal zijn omdat hij in vreemde krijgsdienst is getreden.
De Vries, die vandaag naar zijn moeder (een weduwe) in de Jan Willem Frisostraat 40 te Groningen zou terugkeren, heeft al sinds zijn jeugd het avontuur gezocht. Hij deed dienst in Korea en Nieuw-Guinea, voor hij in het Vreemdelingenlegioen trad.
Na zijn desertie met tien kameraden gaf hij zich over aan de Algerijnse verzetsbeweging, die de mannen tot 5 oktober j.l. gevangen hield, voor zij in vrijheid werden gesteld. Toen werden ze onder de hoede gesteld van de Marokkaanse „Halve Maan”, een zuster-organisatie van het Roode Kruis.
Op Schiphol vertelde De Vries, dat hij wel een boek vol kon schrijven over de wreedheden, die hij in Algerije had gezien en over zijn andere avonturen.

Het Overijsselsch dagblad twee dagen later als volgt:

VIA ROODE KRUIS EN TANGER Gedeserteerde legionair weer thuis in Groningen
Officieren zijn allen oud SS-ers, zegt hij
(Van onze speciale verslaggever) SCHIPHOL, 7 dec. De 30-jarige Groningse avonturier Kornelis Übel de Vries, die drie jaar geleden vrijwillig dienst nam bij het Franse vreemdelingenlegioen in Noord-Afrika en daaruit met 8 Duitsers en 2 Hongaren in augustus j.l. deserteerde, is dinsdag per vliegtuig in Nederland teruggekeerd. Hij werd daar begroet door de koninklijke marechaussee, die hem als vreemdeling moest beschouwen, aangezien hij niet meer overeen Nederlands paspoort beschikte en alleen een doorlaatbewijs kon tonen, dat hem in Tanger door de Nederlandse consul was verstrekt.
Hij werd enige uren op Schiphol vastgehouden, terwijl de marechaussee zich telefonisch met de visumdienst in Den Haag in verbinding stelde. Tenslotte werd hem een los visum verstrekt.

BIJ DE F.L.N.

De Vries die dinsdag naar zijn moeder (een weduwe) inde Jan Willem Frisostraat 40 te Groningen terug keerde, heeft al sinds zijn jeugd het avontuur opgezocht. Hij deed dienst in Korea en Nieuw Guinea voor hij in het vreemdelingen legioen trad. Na zijn desertie met zijn 10 kameraden gaf hij zich over aan de Algerijnse verzetsbeweging F.L.N. die de mannen tot 5 oktober j.l. gevangen hield, voor zij in vrijheid werden gesteld. Toen werden ze onder de hoede gesteld van de Marokkaanse „halve maan” een zuster-organisatie van het Roode Kruis. Op Schiphol vertelde De Vries, dat hij wei een boek vol kon schrijven over de wreedheden, die hij in Algerije had gezien en over zijn andere avonturen.

MISHANDELD
Hij zou van plan geweest zijn in 1958 per schip naar Nieuw Zeeland te gaan en daarvoor was hij naar Marseille vertrokken om er een schip te krijgen, dat hem naar Nw. Zeeland zou willen meenemen. Het lukte hem echter niet zegt hij en in arremoede is hij toen maar naar de bekende vesting van het Vreemdelingenlegioen aldaar gegaan om eens te informeren of men geen oud-Nederlands militair zou kunnen gebruiken. Hij werd daar in contact gebracht met een voorlichtingsofficier. die hem het Legioen schetste als het toekomstige Afrika-leger van de NATO. Ergens voelde De Vries er wel voor, zegt hij, maar hij wilde er toch nog even over piekeren. Toen hij het bureau van de officier verliet zag hij uit de kamer van het zgn. „Tweede bureau” een legionair komen, die blijkbaar zwaar mishandeld was. Hij bloedde hevig. Mij niet gezien, dacht De Vries, maar toen hij de poort van het gebouw wilde verlaten werd hij door negen man tegen gehouden en ,in elkaar geslagen” zo als hij het uitdrukt. Daarna werd hij ook naar het „Tweede bureau” gebracht, waar ze hem volgens zijn zeggen, een stuk ter tekening voorlegden. Toen hij weigerde, omdat hij niet kon lezen wat er in stond (het was in het Frans gesteld) werd hij onder druk gezet. Hij werd geslagen en in zijn maag gestompt en tenslotte ia een cel gezet. Uiteindelijk heeft hij toegegeven, omdat de papieren steeds weer onder zijn neus werden gedrukt en hij steeds meer werd geslagen. Daarmee begon zijn avontuur in het Legioen.

OUD SS-ers

Samen met anderen werd hij naar Sidi bel Abbes over gebracht, de beruchte stad van het Legioen in Algerije. In een andere plaats kreeg hij zijn opleiding als infanterist-verkenner. De Vries vond het een bar harde tijd. die hij doorgemaakt heeft. Bij het minste of geringste werd hij „in elkaar gestampt”. Volgens hem zijn alle officieren van het Legioen oud SS-ers. Verder zijn er veel Hongaren, die hij sadisten noemde. Hij werd in 1959 ingezet bij een actie tegen de Algerijnen. Overigens vertelde De Vries verschillende gruwelverhalen over zijn activiteiten in het Legioen. Zo zou hij eens betrokken geweest zijn bij een actie tegen een groep Nomaden, die in het open veld in tenten huisden. De opdracht luidde om alle tenten in brand te steken en iedereen af te maken. Hoeveel doden er bij die onderneming vielen kon hij niet zeggen maar zelf had hij 35 lijken geteld. De represailles die tegen te Algerijnen worden genomen deden De Vries aan Gestapo methoden denken. Daarom was hij met nog tien anderen gedeserteerd.
Op 23 augustus jl. lukte hem dat en hij wist over de Marokkaanse grens te komen. In Marokko was hij bij de FLN gekomen en daar was hij goed behandeld. Een zekere Si Moestafa, van die organisatie, die verbindingen had met het Roode Kruis zorgde voor zijn terugkeer naar Nederland, via Tanger.
Hij heeft zelf de vliegreis kunnen betalen.

NOG 2½ JAAR DIENST
Voorlopig mag De Vries krachtens zijn visum 30 dagen in ons land blijven. Doordat hij in vreemde krijgsdienst was heeft hij zijn Nederlandschap verloren en inde vier weken die hij hier heeft wil hij proberen, dat weer terug te krijgen. Volgens zijn contract moet hij nog 2½ jaar dienst doen in het Vreemdelingenlegioen.

1960 Reacties van oud-legionnaires

De krant “Het vrije volk” had op 7 december 1960 ook bericht over Cornelis de Vries en kreeg van twee légionnaires uit Nederland de volgende korte reacties :

Légionnaire 1

Als voormalig lid van het Vreemdelingenlegioen kan ik maar weinig waardering opbrengen voor de houding van légionnaire De Vries uit Groningen aan wie u een verhaal hebt gewijd. ln de vijf jaar dat ik deel uitmaakte van het Legioen heb ik nog nooit meegemaakt dat iemand is geprest of tot bloedens toe is geslagen.
Voor mij geldt : Eens getekend, blijft getekend, ook bij het, Legioen.
W. K. Arnhem

Légionnaire 2

“Ik heb twee jaar in het Vreemdelingenlegioen gezeten en ken het dus heel goed.
Wat wil meneer De Vries? De held spelen? Voor mij is hij een gewone deserteur.
C. B. Sneek

Uitgebreider waren de reacties van de oud-legionairs J van den Berg en J. Hogervorst die op 17 december 1960 in het Utrechtsch Nieuwsblad verschenen onder de kop:
“ANDERE LEGIONAIRS ZEGGEN: Legioenverhalen van De Vries fantasie “Ronselen of martelen komt niet voor”

2004 Uiteindelijk toch een boek

In 1960 had Cornelis de Vries verteld aan de journalisten op Schiphol: “dat hij wel een boek vol kon schrijven over de wreedheden, die hij in Algerije had gezien en over zijn andere avonturen”.
Het zou uiteindelijk 44 jaar duren voordat hij een boek over zijn leven zou schrijven.
De titel was “Het Anker en de Zeven Vlammen” ,als volgt kort omschreven door zijn uitgever:

144 pag. met kaarten en foto’s.
In verzet tegen WO-II en na die oorlog als Marinier. Na de dienst ging hij bij de kustvaart. En tenslotte diende hij  in het Vreemdelingen Legioen. Meervoudig werd zijn moed hoog onderscheiden.

Interessant deze recente [2022] toevoeging:
Ubél was dyslectisch.

Dit verklaard voor een deel dat veel van genoemde plaatsnamen incorrect zijn geschreven, wat het helaas in diverse gevallen moeilijk maakt gebeurtenissen in de juist historische context te plaatsen.

Jeugd

Cornelis Ubel de Vries werd op 3 oktober 1930 in Oldekerk geboren als zoon van Sipke de Vries en Aafke Pakes.

1940 – 1945 Verzet

Hij schreef:
“Als jongen was ik net als vele anderen van mijn leeftijdsgenoten betrokken bij het verzet. Gevaarlijk werk. Eens werd een jongen van dertien jaar doodgeschoten. Steven heette hij, Samen met z’n broer Jelle en Uitze van der Wier werden er ook dertien volwassenen vermoord te Marum in het Groningse Westerkwartier [5].

1944 Overlijden vader

Op 25 april 1944 overleed Cornelis de Vries zijn vader in Groningen hij was toen 61 jaar oud.

In dienst bij de Marine

Voordat Cornelis de Vries dienst nam bij de marine had hij geprobeerd dienst te nemen bij het Nederlandse Indische leger, maar werd afgekeurd omdat hij te mager was. [4, p 26].

Op 8 februari 1950 trad hij als vrijwilliger in militaire dienst bij de Koninklijke Marine. Na een opleiding in Hilversum werd overplaatst naar Den Helder en ingedeeld bij de mijnenveegdienst als o.a. steward. [4].

1951 Nieuw-Guinea

Medio 1951 vertrok hij met het fregat “Johan Maurits van Nassau” naar Nieuw-Guinea [11].
In zijn boek schreef Cornelis de Vries in hoofdstuk 3 “Avonturen bij de Marine” over acties op het eiland Gag Nieuw-Guinea.

Het schip , een fregat, waar we op patrouilleerden kreeg op een dag de order om ons naar het eiland Gag te brengen. Daar waren de reguliere troepen van Indonesië de vijandig militaire TNI, aan land gegaan.
We hadden aan boord een landingsdivisie waar ik ook bij hoorde, Ik had het brevet van ziekenverpleger.
In Biak kwam een patrouille mariniers aan boord, Samen met de landingsdivisie hadden we de opdracht het eiland Gag in het westen van Nieuw Guinea te zuiveren van de TNI infiltratie.

De beschrijving lijkt veel op een actie die pas plaats vond in 1962. Zoals ook elders in het boek probeerde Cornelis de Vries verschillende van zijn persoonlijke ervaringen in een historische context geplaatst. Maar helaas niet altijd correct. Mogelijk is dat ook hier het geval.
Dit wil echter niet zeggen dat Cornelis de Vries niet in met de Koninklijke Marine in Nieuw-Guinea is geweest, de Marine was daar namelijk al in 1950 present [7].
In september 1952 keerde hij naar Nederland terug.

Korea

Na de missie in Nieuw-Guinea voer Cornelis de Vries terug naar Den Helder.
Hij schreef: ” Tijdens mijn ontschepingsverlof was de oorlog in Korea uitgebroken”.
Hij melde zich vrijwillig voor de Nederlandse maritieme bijdrage aan de VN operatie in Korea. Uiteindelijk zou hij ,volgens eigen zeggen, 39 maanden aan de VN operatie in Korea deelnemen.
In het hoofdstuk hierover getiteld “Gevechten in Korea” schreef hij voor wat betreft zijn ervaringen in die tijd vrijwel alleen over bezoeken aan havensteden in o.a. Japan.
Verder bevat het hoofdstuk voornamelijk algemene beschrijving van de gebeurtenissen tijdens de Korea oorlog. Opmerkelijk voor een marineman is dat hij nergens de naam van zijn schip waarop hij gevaren heeft vermeld.
Aangenomen wordt echter dat het de Hr. Ms. Dubois zou kunnen zijn.

Over de Hr. Ms. Dubois

Nadat het fregat door de Rijkswerf oorlogsgereed was gemaakt vertrok het schip op 15 september 1953 uit Den Helder vertrok voor deelname aan de Maritieme Acties van de Verenigde Naties in Korea.
Vanuit de Japanse basis Yokosuka werden 9 patrouilles naar de Koreaanse westkust gemaakt, welke inhielden toezicht te houden op de op 27 juli 1953 te Panmunjon gesloten wapenstilstandsovereenkomst.
Op 2 november 1954 keerde het schip in Den Helder terug.

Wellicht was er dus ook niet echt veel te melden, met name na de wapenstilstand op 27 juli 1953 bleef het op zee
rustig. In een artikel over de inzet dan de Marine bij Korea “Dat maakte de inzet en patrouilles van de fregatten Hr.Ms. Dubois en Hr.Ms. Van Zijll, weinig tot de verbeelding sprekend, erkende ook de marineleiding” [9]

De Koninklijke Marine

Het eerste schip van de Koninklijke marine dat vanaf 20 juli 1950 deel nam aan de VN-operatie in Korea was torpedobootjager Hr.Ms. Evertsen. De 6 Nederlandse marineschepen die opeenvolgend werden ingezet kregen diverse taken. De schepen voerden patrouilles uit en escorteerden Amerikaanse of Britse vliegdekschepen. Daarnaast kregen de Nederlandse schepen opdracht aanvoerlijnen van de VN-grondtroepen te beschermen. Ook namen zij vanuit zee vijandelijke troepen, spoorwegen, bruggen en versterkingen achter het front onder vuur. De schepen van de Koninklijke Marine opereerden zowel aan de west- als aan de oostkust van het Koreaanse schiereiland. De Nederlandse maritieme bijdrage kwam in december 1954 tot een einde [8]

In Mei 1956 werd Cornelis de Vries bij de Marine ontslagen.

Vreemdelingenlegioen

In Mei 1958 nam de voormalig verzetstrijder en marinier K. Ubél de Vries in het Fort Nicolai bij Marseille, Frankrijk dienst bij het Franse Vreemdelingenlegioen.
Na het voltooien van zijn basis opleiding in Algerije werd hij op eigen verzoek geplaatst als verkenner bij het 2eme Regiment Etranger d’Infanterie (2eme R.E.I.).
Hij werd onder meer gestationeerd in, Aïn el Hadjar, Aïn Sefra, Geryville en Fort Tassatouf [ TACHATOUF ]

K. Ubel de Vries is gedetacheerd geweest bij het Vreemdelingen Legioen:
2de Regiment; 1ste Compagnie; 1ste Peloton.

Februari 1959 Onderscheiden

Grot.

1959 – 1960 Desertie

In 1959 besloot Cornelis de Vries te deserteren, zoals hijzelf scheef:

” Tot nu toe was ik er ondanks wat kleerscheuren, littekens van granaatsplinters, steekwonden, kogelwonden en een kunststof knie er goed vanaf gekomen. Zolang mijn hoofd er nog op zit is er niets aan de hand, dacht ik. Ik wilde mijn hoofd wel graag houden en langzamerhand in augustus 1959 begon er een wel overwogen plan te rijzen om me hier uit te werken.”

Een jaar later waagde hij de gok.

Bij zijn ontsnapping met enkele andere Legionairs en Algerijnse krijgsgevangen maakt hij gebruik van kennis opgedaan uit een artikel in het Duitse blad “Der Spiegel” [1]
Het FLN had een organisatie in het leven geroepen om de desertie van met name Duitse legionairs te stimuleren. Deze “Rückführungsdienst” stond onder leiding van Si Mustapha alias Winfried Müller [2].
Sinds 1957 zou deze organisatie al meer dan 2,814 Legionairs overgehaald hebben te deserteren.
Cornelis de Vries weet zich het wachtwoord te herinneren “Alemani”.

Met behulp van de “Rückführungsdienst” bereikte Cornelis de Vries in december 1960 Nederland.

Nederlanders

Cornelis de Vries vermelde in zijn boek:
“Er waren maar drie Nederlanders in mijn peloton.
Jan de M. was een jongen van zeventien jaar die ik uit Rotterdam kende. Later werd hij Karel genoemd”.

Cornelis de Vries en uitgeverij Boon.

Het artikel van Sem Presser “Leve Holland”

Kwalijk

Bijzonder kwalijk vindt Kornelis de romantische reportages, die in sommige weekbladen over het vreemdelingenlegioen verschijnen. „Vier dagen voor ik deserteerde kwam er een jonge jongen uit Hilversum bij onze compagnie. Die was bij het legioen gegaan, omdat hij in een geïllustreerd tijdschrift een verhaal met foto’s had gelezen. Er was een plaat bij van een taart met daarop: „Leve Holland”. Ik heb nog nooit zoiets gezien. Ik weet wel, dat de man, die het artikel in het weekblad heeft geschreven bij ons regiment op bezoek is geweest. Maar hij is niet verder gekomen dan de officiersmess”.

[ Algemeen Dagblad 07-12-1960 ]

Met dank aan:

Cornelis de Vries en uitgeverij Boon.

Info

Bronnen