Op 28 juni 1834 ondertekenden Britse, Portugese en Franse ambassadeurs in Spanje een verdrag met de Spaanse regering, waarin ze hun steun aan Maria Christina en haar dochter koningin Isabella II bevestigden tegen de Carlist-pretendent, de Infante Carlos. Frankrijk was terughoudend om zich in Spaanse zaken te mengen en het risico te lopen europese vrede in gevaar te brengen.
Daarom wilde zo niet het reguliere Franse Leger naar Spanje om te helpen. Uiteindelijk werd besloten het Vreemdelingenlegioen te sturen.
Op 28 januari 1835 werd het Legioen onder druk van Adolphe Thiers, minister van Binnenlandse Zaken, afgestaan aan koningin Isabella II. Op 29 juni bepaalde een koninklijke verordening dat het hele Franse vreemdelingenlegioen (inclusief zieken, gevangenen en verlofgangers) geen deel meer uitmaakte van het Franse leger.
[Algemeen Handelsblad 13-06-1835]
Op 30 juli 1835 gingen 4021 onderofficieren en legionairs onder bevel van 123 officieren aan boord van marineschepen richting Spanje. Tijdens een tussenstop op de Balearen werden de bataljons, die nog op basis van nationaliteiten gereorganiseerd waren, gemengd. Dit met als doel om de cohesie van de eenheid te verbeteren.
Gevechten
[ Der Bürgerkrieg in Spanien Characteristische Skizzen der … Truppen-Gattungen, aus welchen die Armee des Don Carlos und der Königin Isabelle bestehen : nebst bildlichen Darstellungen : von einem beim Stab der Königin dienenden englischen Offizier
Ort, Verlag, Jahr: Leipzig : 1837 ]
Na verschillende schermutselingen tegen Carlisten in Navarra en Aragon drong het Legioen op 5 februari 1836 Pamplona binnen om de provincie te omsingelen en te isoleren.
Het Legioen vocht vaak alleen en werd daardoor langzaam aan autonomer. Het Legioen werd daarom aangevuld met drie eskaders lancers, een batterij houwitsers en geneeskundige troepen.
Naarmate de gevechten vorderden, stapelden de verliezen van het Legioen zich op.
Op 15 april 1836 waren er 117 gedood, 380 waren gestorven aan verwondingen of ziekten en 83 waren gedeserteerd.
Het verlaten Legioen
In Spanje raakte het Legioen steeds meer geïsoleerd en kreeg alleen sporadische versterkingen. De condities waren slecht; uitrusting en voorraden waren ontoereikend, het loon was onregelmatig en decoraties en promoties waren zeldzaam.
De klachten bereikten de regering in Parijs wel maar deze namen geen actie. Premier Thiers, weigerde hulp en zei dat het Legioen volledig was ingeleverd bij Spanje. Koning Louis Philippe I was even terughoudend en weigerde versterkingen te sturen van het franse reguliere leger.
Ellende en zwerven
Hoewel het Legioen bleef vechten, werd het gebrek aan uitrusting en voorraden verergerd door de bittere winter van 1836-1837 in de vlaktes van Aragon.
Met hun loon in gebreke en hun levensomstandigheden slecht, sloten sommigen zich zelfs aan bij de tegenstander de Carlisten die van het land leefden.
Begin 1837 bestond het Legioen nog slechts uit drie bataljons, die er al snel twee nog maar twee waren.
1838
In 1838 was er van het Legioen nauwelijks nog iets over leefde in slechte omstandigheden, zonder middelen, en werd omringd door Carlisten. Op 8 december 1838 verleende Isabella II toestemming tot ontbinding van het Legioen.
1839
Het Legioen verliet Zaragoza op 2 januari 1839 en stak de Pyreneeën terug naar Frankrijk, hongerig en ellendig.
Van de 6000 troepen die in 1835 in Spanje waren aangekomen, keerden slechts 63 officieren en 50 troepen terug.
Een brief uit Logroño, Spanje
Volgende brief uit Logroño, Spanje werd opgesteld op 12 februari 1839.
De brief bevat een overzicht van Legionairs die op 8 december 1838 behoorden tot de Batterij Artillerie van het Vreemdelingenlegioen en die hadden aangegeven naar Frankrijk terug te willen keren.
Onder deze Legionairs bevonden zich 7 Nederlanders.
12-02-1839 Logroño Espagne
No 108.
A.H.G., Aff. d’Esp., carton 44, liasse: Situation de la légion
(original joint à une lettre d’Harispe au Ministre, du 23 mars 1839).
DIVISION AUXILIAIRE FRANÇAISE.
BATTERIE D’ARTILLERIE.
LÉGION ÉTRANGÈRE
Etat nominatif des officiers, sous-officiers et canonniers qui, d’après le décret de renvoi de la dite légion,
en date du 8 décembre 1838, désirent rentrer en France pour être mis à la disposition du Ministre de la guerre.
| NOMS ET PRÉNOMS. | GRADES. | NATION. | OBSERVATIONS. |
| Rousset (Jacques) | Lieut. -colonel. | Français. | Sous-lieutenant d’infanterie dans l’armée française. |
| Reilk ( François) | Capitaine en 1er. | Bavarois. | |
| Rodrigue comte de Karoff (Guide Marie) | Capitaine en 2e. | Hongrois. | |
| Markowsky (Constantin Alexandre) | Mar. des log. chef. | Saxon. | |
| Schwieters (Jean-Godefroi) | Maréch. des logis. | Prussien. | |
| Vanreiswyck (Otto) | Maréch. des logis. | Hollandais. | |
| Leidinger (Philippe) | Maréch. des logis. | Bavarois. | |
| Fintz (Enghelard) | Maréch. des logis. | Wurtembergeois. | |
| Schurich (Georges) | Maréch. des logis. | Prussien. | |
| Fourcault (Pierre-François) | Maréch. des logis. | Francais | On ignore sa position dans l’armée française, attendu que les matricules du corps sont emballés ainsi que la comptabilité pour être envoyés à Madrid. |
| Volkerts (Popko) | Mar. des log. four. | Hollandais. | |
| Vanmansen (Gérard) | Brigadier. | Hollandais. | |
| Vanstein(Félix) | Brigadier. | Belge. | |
| Gastein (Frédéric) | Brigadier. | Prussien. | |
| Neumayer (Conrad) | Brigadier. | Hollandais. | |
| Bauermeister (Guillaume) | Brigadier. | Prussien. | |
| Flieck (Michel) | Brigadier. | Bavarois. | |
| Wolff (Jean-Godefroi) | Artificier. | Prussien. | |
| Yansen (Henri) | Artificier. | Hollandais. | |
| Morel (Jean) | Artificier. | Belge. | |
| Vanheer (Antoine) | Artificier. | Hollandais. | |
| Behr (Georges) | Artificier. | Belge. | |
| Heinzelmann (François). | Artificier. | Bavarois. | |
| Koninck (Gilles) | Artificier. | Belge. | |
| Constant (Louis -François) | Trompette. | Belge | |
| Dias (Auguste-Léon) | Trompette. | Belge | |
| Vergauen (Levenis) | 1er canon, serv. | Belge | |
| Vanderlaen (Jean) | 1er canon, serv. | Hollandais | |
| Starck (Emmanuel) | 1er canon, serv. | Bavarois. | |
| Lombardi (Louis) | 1er canon, serv. | Piémontais. | |
| Hagendorn (Wuillaume) | 1er canon, serv. | Prussien. | |
| Risenfeld (François) | 2e canon, serv. | Prussien. | |
| Depilde (Pierre) | 2e canon, serv. | Belge. | |
| Dries (Philippe) | 2e canon, serv. | Prussien. | |
| Thill (Mathias) | 2e canon, serv. | Prussien. | |
| Weingartner (Michel) | 2e canon, serv. | Bavarois. |
Logroño, le 12 février 1839.
Le Lieutenant-colonel commandant de la batterie,
Signé : Rousset.
Pour copie conforme:
Le Colonel commandant supérieur
de l’ex –légion française au service d’Espagne,
Ferrary.
[1] 1835 1839 LA LÉGION ÉTRANGÈRE EN ESPAGNE PAR PAUL AZAN